Co to jest pasza treściwa?

Pasza treściwa to kluczowy element diety zwierząt hodowlanych, zwłaszcza w intensywnych systemach produkcji. Odgrywa istotną rolę w zapewnieniu zwierzętom odpowiednich wartości odżywczych, które są niezbędne dla ich wzrostu, zdrowia i wydajności. W przeciwieństwie do paszy objętościowej, która ma mniejszą koncentrację składników odżywczych i większą objętość, pasza treściwa charakteryzuje się dużą zawartością składników energetycznych i białkowych. W tym artykule przyjrzymy się, czym dokładnie jest pasza treściwa, jakie są jej rodzaje, oraz jakie korzyści przynosi dla zwierząt hodowlanych.

Definicja paszy treściwej

Pasza treściwa to skoncentrowana pasza o wysokiej zawartości energii, białka, tłuszczu oraz innych składników odżywczych, które są niezbędne dla zdrowego wzrostu i produkcji zwierząt gospodarskich. W odróżnieniu od paszy objętościowej, takiej jak siano czy kiszonka, pasza treściwa jest bardziej skoncentrowana pod względem wartości odżywczych, co oznacza, że w niewielkiej ilości paszy zwierzę może otrzymać duże ilości energii, białka oraz witamin i minerałów.

Pasze treściwe składają się głównie z ziaren zbóż, nasion roślin oleistych, białek roślinnych i zwierzęcych oraz różnych dodatków paszowych. Ich stosowanie jest szczególnie ważne w intensywnych systemach hodowli, gdzie zwierzęta muszą szybko przybierać na wadze, produkować dużą ilość mleka, jaj czy mięsa.

Skład paszy treściwej

Pasze treściwe są bogate w składniki odżywcze, takie jak:

• Białko – wspomaga wzrost mięśni i rozwój zwierząt, zwłaszcza młodych i intensywnie produkcyjnych.
• Energia – pochodzi głównie z węglowodanów, tłuszczów i białek, a jej odpowiednia ilość jest kluczowa dla utrzymania zdrowia i wydajności zwierząt.
• Witaminy i minerały – pomagają w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu, wzmacniają układ odpornościowy oraz poprawiają jakość produktów zwierzęcych, takich jak mleko, mięso czy jaja.

Rodzaje paszy treściwej

Pasze treściwe można podzielić na kilka kategorii, w zależności od ich składu i przeznaczenia:

1. Pasze zbożowe

Pasze zbożowe to najpopularniejszy rodzaj paszy treściwej. Zawierają dużo węglowodanów, a ich głównymi składnikami są zboża, takie jak:

• Kukurydza
• Owies
• Jęczmień
• Pszenica
• Żyto

Zboża są bogate w energię, a także dostarczają błonnika pokarmowego, który wpływa na prawidłowe funkcjonowanie układu trawiennego zwierząt. Ziarna zbóż są jednak ubogie w białko, dlatego często są uzupełniane innymi składnikami.

2. Pasze białkowe

Pasze białkowe dostarczają zwierzętom dużej ilości białka, które jest kluczowe dla ich wzrostu i rozwoju. Do najczęściej stosowanych pasz białkowych zaliczamy:

• Śruta sojowa – jeden z najbogatszych źródeł białka roślinnego, powszechnie stosowany w żywieniu zwierząt.
• Śruta rzepakowa – alternatywa dla soi, szczególnie w krajach, gdzie rzepak jest uprawiany na dużą skalę.
• Mączka rybna – bogate źródło białka zwierzęcego, często stosowane w hodowli drobiu i trzody chlewnej.
• Słonecznik – pasza pochodząca z nasion słonecznika, dostarczająca białka i tłuszczów.

3. Pasze energetyczne

Pasze energetyczne są bogate w tłuszcze, które dostarczają dużej ilości energii, niezbędnej dla zwierząt w intensywnej produkcji. Do takich pasz zalicza się:

• Olej roślinny – np. olej rzepakowy czy sojowy, dodawany do pasz w celu zwiększenia ich wartości energetycznej.
• Kukurydza – jest także cennym źródłem energii, dzięki wysokiej zawartości skrobi.

4. Pasze specjalistyczne

Są to mieszanki paszowe, które mają specjalne przeznaczenie, np. pasze przeznaczone dla zwierząt w okresie laktacji, prosiąt czy intensywnie rosnących cieląt. Zawierają one odpowiednio zbilansowane składniki odżywcze, dostosowane do potrzeb konkretnej grupy zwierząt.

Dlaczego pasza treściwa jest tak ważna?

Pasza treściwa odgrywa kluczową rolę w żywieniu zwierząt gospodarskich z kilku powodów:

1. Wysoka koncentracja składników odżywczych – zwierzęta mogą otrzymać dużą ilość energii i białka w niewielkiej ilości paszy, co jest szczególnie istotne w intensywnych systemach hodowli.
2. Wspieranie produkcji – pasze treściwe są niezbędne dla zwierząt, które muszą produkować dużą ilość mleka, mięsa czy jaj. Odpowiednio zbilansowana dieta poprawia wydajność zwierząt i jakość produktów.
3. Zwiększenie tempa wzrostu – młode zwierzęta, takie jak cielęta, prosięta czy kurczęta, które otrzymują pasze treściwe, szybciej przybierają na wadze i osiągają dojrzałość produkcyjną w krótszym czasie.
4. Poprawa zdrowia i odporności – dobrze zbilansowana pasza treściwa wzmacnia układ odpornościowy zwierząt, co sprawia, że są one mniej podatne na choroby i infekcje.

Zastosowanie paszy treściwej w różnych systemach hodowli

1. Hodowla bydła mlecznego

W hodowli krów mlecznych pasze treściwe są szczególnie ważne, ponieważ krowy produkujące mleko muszą otrzymywać dużą ilość energii i białka, aby sprostać wymaganiom laktacji. Zazwyczaj pasze treściwe dla krów mlecznych składają się z mieszanki zbóż, śruty sojowej oraz dodatków mineralno-witaminowych.

2. Hodowla trzody chlewnej

W hodowli trzody chlewnej pasze treściwe mają kluczowe znaczenie dla szybkiego wzrostu i przyrostu masy mięśniowej. Pasze te są bogate w białko i energię, co pozwala na osiągnięcie wysokiej wydajności produkcji mięsa.

3. Hodowla drobiu

W przypadku drobiu, zwłaszcza kur niosek oraz brojlerów, pasze treściwe są niezbędne do uzyskania wysokiej jakości jaj oraz szybkiego wzrostu masy mięśniowej. Pasze te są odpowiednio zbilansowane pod względem białka, witamin i minerałów, aby wspierać zdrowie ptaków i ich wydajność.

Podsumowanie

Pasza treściwa to jeden z najważniejszych elementów diety zwierząt gospodarskich, który zapewnia im odpowiednią ilość energii, białka oraz innych składników odżywczych. Dzięki paszom treściwym zwierzęta hodowlane mogą rosnąć szybciej, produkować więcej mleka, mięsa czy jaj oraz lepiej radzić sobie ze stresem i chorobami. W zależności od systemu hodowli i potrzeb zwierząt, pasze treściwe mogą mieć różnorodny skład, dostosowany do wymagań żywieniowych danego gatunku.